Kamer moet ambitie voor schoon water tonen

9 juli 2013

Het tempo voor de verbetering van de waterkwaliteit mag flink worden verhoogd, want dit ligt veel te laag en bovendien nemen sommige verontreinigingen alleen maar toe. We zijn nu aan het dweilen met de kraan open. Er is afgesproken dat over twee jaar al het water goed moet zijn, maar in 2027 voldoet hooguit 40 procent van het oppervlaktewater aan de chemische en ecologische doelen, aldus het Planbureau voor de Leefomgeving. De Kamer besprak donderdag 27 juni 2013 de resultaten van de verbetering van de waterkwaliteit. De Natuur en Milieufederaties nodigen de Kamerleden uit om op 14 juli massaal in het water te springen. Met deze Big Jump in plassen, meren en rivieren door heel Europa wordt aandacht gevraagd voor het belang van schoon oppervlaktewater. Meststoffen Wat moet er beter? Ten eerste zitten er veel te veel voedingsstoffen in het water. Vooral door de landbouw zijn in de helft van de wateren de concentraties te hoog. De huidige inspanningen hebben geleid tot teleurstellende resultaten. De landbouw zal zich moeten richten op duurzame werkwijzen. Kansen liggen er vooral bij het sluiten van kringlopen, zoals het toepassen van precisielandbouw en evenwichtsbemesting. Deze en andere maatregelen zijn onderdeel van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, dat door alle partijen omarmd wordt. Maar omdat de uitvoering ervan op vrijwillige basis is, verwachten we niet veel van het tempo en is het noodzakelijk eisen te stellen. Bijvoorbeeld door bewezen technieken verplicht te stellen en door strengere eisen te stellen aan de hoeveelheid mest die gebruikt mag worden. Waarschijnlijk blijft ook beperking van de veestapel in dit verband noodzakelijk. Bestrijdingsmiddelen Het teveel aan bestrijdingsmiddelen in water is een ander hardnekkig probleem. In veel wateren worden normen voor stoffen als neonicotinoïden overschreden. Er is een omslag in het denken over bestrijdingsmiddelen nodig. In plaats van gifstoffen preventief toe te passen, moet de landbouw veel meer gebruikmaken van agro-ecologische principes, zoals het gebruik van natuurlijke vijanden. Die omslag kan versneld worden door een verbod op neonicotinoïden – ook goed voor de bijen! – of op zijn minst op het preventieve gebruik ervan. En ook het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddel Roundup door particulieren en gemeenten moet aangepakt worden. Het werkzame bestanddeel hiervan, glyfosaat, wordt veelvuldig aangetroffen in de bronnen van de drinkwaterbedrijven. Dit middel mag tot 2018 op verharde oppervlakken als stoepen en schoolpleinen worden toegepast. Microplastics Nederland zou zich ook sterk moeten maken voor een verbod op toevoeging van microplastics aan verzorgingsproducten als tandpasta en douchegel. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat deze stukjes plastic, kleiner dan 5 millimeter, slecht zijn voor organismen. Ze worden alleen maar als vulmiddel gebruikt en belanden via het riool en de waterzuivering in het oppervlaktewater en de zee. Via de consumptie van vis kunnen ze een probleem vormen voor de volksgezondheid. Stoffen die niet afgebroken kunnen worden en die schadelijk zijn voor dier en mens horen niet in dit soort producten thuis. Big Jump De Tweede Kamer kan donderdag de noodzakelijke ambitie en daadkracht tonen voor gezond water in Nederland. Een duik in het verfrissende water op 14 juli zal hen goed doen. Alle locaties zijn te vinden op www.bigjump.nl.

Ir. Godelieve Wijffels
De Natuur en Milieufederaties